اگر در حال انجام ساخت یک آپارتمان یا ساختمان هستید، حتما با اصطلاح “کاشت میلگرد” از سوی پیمانکار یا معمار آشنا شدهاید. حتما میدانید که به کار گرفتن میلگرد در سازههای بتنی جهت افزایش استحکام انجام میشود. به نظر شما به چه علت و در چه موقعیتی احتیاج به این عملیات صورت میگیرد؟ از نظر شما این کار نیازمند محاسبات مهندسی است و آیا آییننامهها و مقررات خاصی برای این موضوع برقرار است که رعایت آنها ضروری میباشد؟ جهت پاسخ به این پرسشها و حتی سؤالات بیشتری که در زمان پروژههای ساختمانی خود با آنها مواجه میشوید، تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
کاشت میلگرد بتن چیست؟
طبق موسسه بتن آمریکا (ACI)، عملیاتی که گاها با عنوان “کاشت میلگرد در بتن” یا به نام “کاشت آرماتور” شناخته میشود، مجموعهای از فرآیندهاست که برای قرار دادن میلگردها در بخشهای ستون و یا فونداسیون انجام میشود. این عمل با استفاده از سوراخکاری و چسبزنی صورت میگیرد. به انگلیسی، این عملیات با عنوانplanting rebar” ” شناخته میشود. این روش در واقع یک روش غیرمخرب است که برای افزایش دادن استحکام کششی یک سازه استفاده میشود. به عبارت دیگر، اگر قسمتی از سازه به دلیل بارگذاریهای غیرمعمولی ضعیف شده باشد، میتوان با استفاده از این روش و اضافه کردن بخشی تازه به سازه، ظرفیت باربری آن را به طور قابل توجهی افزایش داد. استفاده از تیغه قیچی میلگرد بر نیز در این زمینه شاید بتواند به شما کمک کند.
انواع کاشت میلگرد بر اساس موقعیت
کاشت میلگرد در بتن دارای دو حالت اصلی در زمینه عمرانی صورت میگیرد. اولین نوع، کاشت در فونداسیون است و دیگری در ستون میباشد. البته امکان کارگذاری آرماتور به صورت محلی نیز وجود دارد که عمدتا در بخشهای بهسازی ساختمان مثل تقویت دیوارهای کناری آسانسور اجرا میشود. یکی از نکات اساسی که در هر دو نوع روش کاشت میلگرد در بتن باید به آن دقت کرد، محاسبات میباشد. در واقع مهندس پروژه میبایست با توجه به مشخصات اصلی ساختمان، محاسبات دقیق را انجام داده و اطلاعات مورد نیاز برای کاشت میلگرد در بتن را به گروه آرماتوربندی ارائه دهد. این اطلاعات حاوی جزئیاتی مانند قطر و عمق سوراخ، روش ایجاد سوراخ و تعداد و قطر میشود.
کاشت میلگرد در فونداسیون
استفاده گستردهتری از روش کاشت در فونداسیون در سازهها و ساختمانها وجود دارد. با در نظر گرفتن اینکه این بخشها به عنوان پایه و اساس اصلی ساختمان عمل میکنند، در مرحله کاشت باید بسیار دقت کرد. معمولا هدف از این کار در فونداسیونها، افزایش استحکام آنها، همگرایی با سازه و افزایش ارتفاع میباشد. قبل از شروع، لازم است مکان قرارگیری آرماتورها درون آن دقیقا مشخص شود و همچنین بهتر است اقسام بتن را بشناسید.
با این حال، به این دلیل که این عمل در افقی صورت میگیرد، احتمال دارد شناسایی دقیق محل قرارگیری میلگردهای داخلی اهمیت چندانی نداشته باشد؛ اما هنگام کاشت میلگرد در بتن، حتما باید از تاثیرات مخرب جلوگیری شود. در این راستا، پیشنهاد میکنیم از ابزار مته جهت سوراخ کردن فونداسیون استفاده کنید به جای اینکه از دستگاه کرگیری بتن استفاده شود؛ زیرا این دستگاهها ممکن است به طور ناگهانی باعث تخلیه بتن شوند و به آرماتورها آسیب وارد کنند. نحوه استفاده از دستگاه کرگیری بتن را میتوانید در سایت ما مطالعه کنید.
کاشت میلگرد در ستون
کاشت میلگرد در ستون به دو صورت افقی و عمودی صورت میپذیرد. این اقدام اغلب به منظور اتصال تیر یا اضافه کردن بخش جدید، تقویت مقاومت ستون یا افزایش طول آن صورت میپذیرد. در زمان انجام این عملیات، به مکان آرماتورهایی که قبلا در آن قرار گرفتهاند نیز توجه ویژه شود. در حقیقت، لازم است پیش از وارد کردن این وسیله جدید، مکان میلگردهای موجود در ستون شناسایی شده و کاشت جدید با فاصلههای مناسب صورت گیرد.
برای انجام این امر، از روشهای متعددی استفاده میشود که با آنها میتوان مکان دقیق آرماتورهای قبلی در ستون را مشخص کرد که جزء مقررات کاشت میلگرد در بتن است و به ویژه در سازههای بزرگ، حائز اهمیت است. پس، قبل از شروع کار، حتما این نکته را مد نظر قرار دهید تا به ستون آسیبی رسانده نشود. کاشت میلگرد در سقف نیز از دیگر روشها به شمار میرود. ابزار خاموت زن دستی میتواند ابزار کاربردی در این عملیات باشد.
مزایا و معایب کاشت میلگرد در بتن
با بروز روش کاشت میلگرد در بتن، روشهای دیگر برای افزایش مقاومت سازهها به حاشیه رفته و کمتر شدهاند؛ چون این روش، فواید بسیاری را دارا میباشد. در ادامه به مزایا و معایب کاشت میلگرد در بتن میپردازیم. از مزایای این روش، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ابعاد فونداسیونها با به کارگیری این روش در دیوارههای خارجی و داخلی فونداسیون دارای تغییراتی میشود.
- با استفاده از این روش، فونداسیونهای انفرادی به فونداسیونهای نواری و نواری به فونداسیونهای گسترده تغییر کرده و عوض میشوند.
- با کمک این روش، امکان ساخت دیوارهای جدید و گسترش ساختمان فراهم میشود.
- در ساختمانهای تجاری بزرگ، کاشت میلگرد در بتن میتواند به استحکام تاسیسات مکانیکی کمک کند.
- با استفاده از این روش، میتوان به ساخت دستکها و توسعه تیرهای کنسولی پرداخت.
- در کف بامها با استفاده از این روش، میتوان پناهگاههای یکپارچهای ایجاد کرد.
- در صورت نیاز به تغییر باربری ساختمان مانند تبدیل از مسکونی به اداری، از روش کاشت میلگرد در بتن میتوان استفاده کرد؛ زیرا این روش به افزایش یافتن تعداد طبقات ساختمانها منجر میشود.
- جهت تقویت صفحههای ستونها امکان بهره گرفتن از این روش امکان پذیر است؛ در واقع با استفاده از این روش، دیوارههای بتنی نیمه ساختهشده یا قدیمی توسعه پیدا میکنند.
در واقع معایب کاشت میلگرد در بتن، جدا از جنبههای سازهای، میتواند به دلیل انتخاب مصالح اشتباه یا اجرای غلط روشها پیش آید. از نظر سازهای، کاشت میلگرد در بتن ممکن است باعث افزایش نیروهای گوناگون روی مقاطع سازه شود که این امر یکی از معایب کاشت میلگرد در بتن شناخته میشود. زمانی که درباره این روش صحبت میشود، در واقع به اتصال میلگردی اشاره داریم که پیش از ریخته شدن بتن، توسط اتصالات اتکا و یا وصلههای مکانیکی عمل آوری و محکم شده است. در حالت بهتر، عملکرد میلگرد کاشته شده به عملکرد میلگردی میرسد که قبل از ریختن بتن توسط وصلههای مکانیکی یا اتصالات اتکایی درون بتن تثبیت شده است. از دیگر معایب این روش از جهت سازهای میتوان به تغییر مکانیسم انتقال بار در مقطع بتنی اشاره کرد.
عمق کاشت میلگرد
این عمق در حقیقت طول وصله شیمیایی ابزار است و تعیینکننده موقعیت قرارگیری و مقدار سوراخکاری میباشد. شرکتهای عرضه کننده چسب کاشت و یا محصولات انکر شیمیایی معمولا ارقامی را برای عمق کاشت میلگرد به عنوان مقدار پیشفرض در نظر میگیرند. این ارقام به طور مستقیم با مقاومت مشخصه بتن پایه و سایز ابزار در ارتباط هستند. در ادامه این مقاله به جدول عمق کاشت میلگرد میپردازیم.
فرمول محاسبه کاشت بتن
حساسیت در زمان انجام پروژههای عمرانی عنصری بسیار حیاتی محسوب میشود. این مسئله به دلیل آن است که حتی کوچکترین خطاهایی در فرآیند اجرا ممکن است منجر به دستخوردن به ارزش بشری شود. دقت کامل در محاسبات، انتخاب روش کاشت میلگرد در بتن و مواد آرماتوری نیز میتواند عاملی باشد که اختلالات جدی در فونداسیون ایجاد کند.
در فرمول محاسبه کاشت بتن، پارامترهای متفاوتی مثل تعداد طبقات، وزن ساختمان و سایر عوامل، بسیار موثر هستند. اطلاعات حیاتی که از این محاسبات باید استخراج شوند و قبل از انجام کاشت میلگرد در بتن، باید به گروه آرماتوربندی ارائه شود، عبارتند از:
- حجم چسب تزریقی
- عمق کاشت
- تعداد ستونها
- تعداد و قطر میلگردها
- مواد اولیه
در میان موارد فوق، عمق سوراخ کاری بتن بالاترین توجه را دارد. در صورتی که قطر سوراخ از حد مورد نیاز کوچکتر باشد، اتصال به شکل مطلوبی صورت نمیگیرد که در نهایت، بر اثر فشار و تنش به وجود آمده در نوع مسلح، قطعات اتصالی از یکدیگر جدا میشوند. قطر بیش از اندازه بزرگ هم باعث ایجاد مشکلاتی مثل استفاده زیاد از مواد چسبنده و افزایش تعداد این ابزار میشود. این مشکل میتواند به کاهش مقاومت منجر گردد.
روش اول: محاسبات
در این روش، میتوان از روابط ریاضی که در منابع آمده است، استفاده نمود. به عنوان مثال، فرمول زیر را میتوان جهت اندازهگیری عمق کاشت مورد استفاده قرار داد:
K1 * K2 * Ldb = حداقل طول کاشت آرماتور
- مشخص کردن ضریب K1 بسته به قطر میلگرد، ضخامت کاور بتن و نسبت فاصله عرضی میلگردها متفاوت است.
- ضریب K2 وابسته به میزان آرماتور مورد نیاز نسبت به آرماتور کاشته شده است.
- Ldb نمایانگر عمق وارد شدن میلگرد در بتن است.
روش دوم: استفاده از وزن میلگرد و جدول اشتال
سایز بولت (mm) |
عمق کاشت (mm) |
مقاومت کششی (Ton) |
14 |
110 |
5-6 |
16 |
130 |
8 |
18 |
150 |
10.5 |
20 |
170 |
15 |
22 |
190 |
17 |
24 |
210 |
20 |
28 |
250 |
25 |
32 |
280 |
27 |
در این جدول، اطلاعات جزئی مانند سایز بولت، عمق کاشت و مقاومت کشش طبق نوع چسب تزریقی آمده است. اگر در رابطه با کاشت بولت سوالی دارید، میتوانید از کارشناسان ما کمک بگیرید.
کلام آخر
عملیاتی که با عنوان “کاشت میلگرد” شناخته میشود، مجموعهای از فرآیندهاست که برای قرار دادن این ابزار در بخشهای ستون و یا فونداسیون انجام میشود که این روند با استفاده از سوراخکاری و چسبزنی صورت میگیرد. در این مقاله سعی شد اطلاعاتی در رابطه با انواع، مزایا و معایب، فرمول محاسبه عمق کاشت بتن و… در اختیار شما قرار داده شود تا قبل از خرید اطلاعاتی جمعآوری کنید که از خرید خود پشیمان نشوید.
سوالات متداول
1. کاشت میلگرد بتن چیست؟
مجموعهای از فرآیندهایی است که برای قرار دادن میلگردها در بخشهای ستون و یا فونداسیون انجام میشود. این عمل با استفاده از سوراخکاری و چسبزنی صورت میگیرد.
2. انواع کاشت میلگرد بر اساس موقعیت کداماند؟
این روش دارای دو حالت اصلی در زمینه عمرانی صورت میگیرد. اولین نوع، کاشت در فونداسیون است و دیگری در ستون میباشد.
3. هدف از کاشت میلگرد در فونداسیون چیست؟
معمولا هدف از این کار در فونداسیونها، افزایش استحکام آنها، همگرایی با سازه و افزایش ارتفاع میباشد. قبل از شروع، لازم است مکان قرارگیری آرماتورها درون آن دقیقا مشخص شود.
4. عمق کاشت میلگرد چقدر باید باشد؟
شرکتهای عرضه کننده چسب کاشت میلگرد و یا محصولات انکر شیمیایی معمولا ارقامی را برای عمق به عنوان مقدار پیشفرض در نظر میگیرند. این ارقام به طور مستقیم با مقاومت مشخصه بتن پایه و سایز میلگرد در ارتباط هستند.
5. کاشت میلگرد در ستون به چه منظوری انجام میشود؟
این اقدام اغلب به منظور اتصال تیر بتنی یا اضافه کردن بخش جدید، تقویت مقاومت ستون یا افزایش طول آن صورت میپذیرد.
این مقاله چقدر مفید بود؟
از ۱ تا ۵ امتیاز بدید
میانگین امتیاز : 0 / 5. تعداد رأی: 0
اولین کسی باشید امتیاز میده!