ویبراتور بتن
بتن یکی از مهمترین مصالح ساختمانی است که در اکثر پروژه‌های ساختمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. شناخت بتن به دلیل مزایای بی‌شماری مانند مقاومت بالا در برابر فشار، سختی و پایداری در برابر شکستگی، طول عمر بالا و قابلیت چند منظوره بودن، برای ساخت و ساز می‌تواند روی مقاومت ساختمان تاثیر گذارد. بنابراین با توجه به نوع کاربرد و نیازهای ساختمانی، انتخاب نوع بتن مناسب بسیار مهم است. هر یک از انواع بتن برای کاربردهای خاص خود مزایا و معایبی دارند و برای انتخاب بهترین نوع بتن برای پروژه خود، باید با توجه به نیازهای ساختمانی و شرایط محیطی، تحقیقات لازم را انجام داد.
بتن چیست؟
بتن (Concrete) یکی از مصالح پرکاربرد در ساختمان سازی است که انواع مختلفی دارد. بتن به طور کلی از چهار مولفه اصلی اعم از سیمان، آب، ماسه و سنگدانه تشکیل شده است که با ترکیب هر یک از این مولفه‌ها در نسبت‌های مختلف، انواع مختلفی از بتن تولید می‌شود. علت سخت شدن بتن مربوط به فرایند شیمیایی بین آب و سیمان است. در ادامه به بررسی انواع بتن و کاربرد آن می پردازیم.
یکی از مهمترین و حساس ترین بخش ها در ساخت سازه های بتنی ، بتن ریزی است. این فرآیند معمولا طی هفت مرحله شامل آماده‌سازی (قالب‌بندی)، اختلاط، انتقال، ریختن، تراکم، پرداخت و عمل آوری انجام می‌شود. انجام صحیح بتن ریزی، تاثیر قابل توجهی بر روی کیفیت بناهای بتنی دارند و به همین خاطر این مراحل باید طبق استانداردهای موجود و با دقت بالا انجام شوند.
انواع بتن ها بر اساس میزان مقاومت
مقاومت بتن به دسته‌های مقاومت فشاری، کششی، خمشی، برشی و پیچشی تقسیم می‌شود. از میان این انواع مقاومت‌های فشاری، کششی و خمشی اهمیت بیشتری داشته و به طور گسترده مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. در ادامه این سه مورد شرح داده شده است:
- مقاومت فشاری بتن: این معیار نشان‌دهنده توانایی سازه در برابر بارهای محوری فشاری است. البته مقدار این نوع مقاومت پس از شروع سفت شدن بتن و به مرور زمان افزایش می‌یابد. همچنین لازم به ذکر است که مقاومت فشاری بتن به کار رفته در سازه‌های مختلف به موارد استفاده آنها بستگی دارد.
- مقاومت کششی بتن: مقاومت کششی بیانگر توانایی بتن در تحمل بارهای محوری کششی است. از آنجایی که بتن دارای ساختاری متخلخل است، درون آن ترک‌های ریزی وجود دارد. هر چقدر بارگذاری کششی روی بتن افزایش یابد، این ترک‌ها نیز بیشتر می‌شود. با توجه به پایین بودن مقاومت کششی بتن، فرض بر این است که این ماده هیچ مقاومتی در برابر کشش از خود نشان نمی‌دهد.
- مقاومت خمشی: این نوع مقاومت توانایی بتن در برابر تحمل بارهای جانبی است. به دلیل این که مقاومت کششی بتن نسبت به مقاومت فشاری آن کمتر است، احتمال شکست تیر بتنی از بخش پایینی آن وجود دارد. از این رو چند میله فولادی تقویت‌کننده را در این نواحی از تیر بتنی قرار می‌دهند.
آشنایی با انواع بتن مورد استفاده در صنعت ساختمان
هر یک از انواع بتن با ترکیبات مشترک سیمان، آب و سنگدانه‌ها مانند شن و ماسه در صورت اضافه شدن مواد افزودنی مختلف با خصوصیات ویژه در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. با این توضیح از انواع مختلف بتن مورد استفاده در ساختمان سازی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1.بتن سبک
بتن سبک یا بلوک سبک از جمله بتن‌هایی است که با افزودن سیمان پرتلند، ماسه پوزولانی یا سیمان سبک، به عنوان یک ماده پرکننده تبدیل شده و وزن سبکی دارد. از ویژگی‌های این نوع بتن می‌توان به سبک وزنی، عایق حرارتی، عایق صوتی و مقاومت بالا در برابر حریق اشاره کرد.
2.بتن با مقاومت عادی
در ساخت این نوع بتن، از تمام مواد تشکیل دهنده اصلی استفاده می‌شود اما میزان مقاومت آن بستگی به شرایط آب و هوایی محل پروژه و خصوصیات سیمان دارد. بنابراین در پروژه‌های ساختمانی که نیاز به مقاومت کششی بالا احتیاج نیست، از بتن مقاومت عادی استفاده می‌کنند. این نوع بتن در برابر فشارهای ناشی از باد و زلزله تحمل لازم را ندارد.
3.بتن مسلح
بتن مسلح یا بتن آرمه یکی از انواع بتن های جدید است که در ترکیبات آن به جای استفاده از فولاد به عنوان یک ماده تقویت کننده، استفاده می شود. این نوع بتن مقاومت بالایی در برابر فشار و کشش دارد و همچنین نسبت به دیگر بتن‌ها به دلیل قرار گرفتن آرماتورها یا میلگردها، دارای انعطاف پذیری بیشتری است.
4.بتن پلیمری
بتون پلیمری یک نوع دیگر از انواع بتن است که به جای سیمان، یک رزین پلیمری به عنوان ماده رابط در ترکیبات آن استفاده می‌شود. این نوع بتن دارای ویژگی‌هایی مانند مقاومت بالا در برابر خوردگی، مقاومت بالا در برابر شکستگی، وزن سبک، دوام زیاد، قابلیت شکل دهی بیشتری است.
5.بتن خودتراکم
بتن خودتراکم نوع دیگری از انواع بتن است که در ترکیبات آن از مواد شیمیایی استفاده می‌شود. در واقع هنگام قالب بندی بتن با اضافه کردن مواد شیمیایی، دیگر نیازی به لوله گذاری یا تراکم دادن آن نیست و بتن به شکل مطلوب تراکم می‌یابد. این نوع بتن دارای ویژگی‌هایی مانند تراکم بالا، مقاومت بالا در برابر فشار و شکستگی است.
6.بتن پیش تنیده
در بسیاری از پروژه‌های بزرگ ساختمانی از بتن‌های پیش تنیده استفاده می‌کنند. بتن پیش تنیده اغلب با استفاده از یک تکنیک مخصوصی مانند بتن مسلح که توسط میله یا تاندون ساخته می‌شود. در واقع زمانی که بتن مخلوط شده و برای ریختن در محل مورد نظر آماده می‌شود، میله‌ها داخل بتن جای می‌گیرند. با سخت شدن و تنظیم شدن، این میله‌ها در فشار قرار می‌گیرند و این عملکرد باعث می‌شود که بنا بتنی در برابر نیروهای کششی مقاومت بیشتری نشان دهد و قوی تر عمل کند.
7.بتن پیش ساخته
بتن پیش ساخته با مشخصات فنی و ویژگی خاص به شکل بلوک بتنی، دیوار پیش ساخته و… در کارخانه ساخته شده و طبق سفارش سازندگان به محل پروژه حمل می‌شوند. از مزایای استفاده از بتن پیش ساخته می‌توان به قابلیت مونتاژ بخش ها در محل، افزایش سرعت اتمام پروژه و بکارگیری نیروی کار کمتر اشاره کرد. چون واحدهای پیش ساخته بتنی در کارخانه تولید می‌شوند، از کیفیت بسیار بالایی برخوردار هستند و تمام استانداردهای ساخت و ساز در آنها رعایت شده است.
8.بتن حجمی
این بتن بهترین جایگزین برای بتون آماده خواهد بود و در صورت تهیه آن دیگر با مشکل حمل بتن در مسافت‌های طولانی بین کارخانه بتن و سایت پروژه ساختمانی روبرو نخواهید بود. بتن حجمی معمولا توسط کامیون‌هایی به نام تراک میکسر به محل پروژه حمل می‌شوند. در صورتی که برای تکمیل پروژه ساختمانی خود نیاز به انواع بتن داشته باشید، بتن حجمی بیشترین کاربرد را دارد.
9.بتن شیشه ای
شکل دیگری از بتن با نام بتن شیشه ای وجود دارد که در ترکیبات آن از شیشه بازیافتی استفاده شده است. استفاده از بتن در نمای ساختمان به منظور ایجاد زیبایی ظاهری بیشتر امروزه رواج بیشتری پیدا کرده است. در واقع نماهای تزئین شده با بتن شیشه ای به گونه ای است که در طراحی و فرایند اختلاط بتن درون آن شیشه‌های رنگی یا براق جاسازی می‌شود تا نمای ساختمان درخشش متمایزی پیدا کند.
10.بتن اسفنجی
از دیگر انواع بتن می‌توان به بتن اسفنجی اشاره کرد که تمام ترکیبات مورد استفاده در آن اعم از آهک، سیمان، ماسه سیلیسی و آب قابلیت بازیافت دارد. سیلیس مورد استفاده در مخلوط این بتن، خاصیت منحصر به فردی ایجاد می‌کند که از جمله آنها می‌توان به عایق بندی در برابر حرارت، صدا، برودت و سرما اشاره کرد. همچنین وزن سبک، استحکام و مقاومت در مقابل زلزله و آتش سوزی، سرعت بالا اجرا و راحتی نصب بلوک‌های بتنی اسفنجی از دیگر ویژگی‌های آن است.
11.بتن مکیده
بتن با مقدار آب بیش از حد در قالب ریخته می‌شود. سپس آب اضافی با کمک پمپ مکیده شده و بدون اینکه در بتن گیرش کند، آب اضافه خارج می‌شود. از این رو این بنای بتنی یا سکو در مقایسه با تکنیک ساخت و ساز معمولی زودتر آماده استفاده خواهد بود. بتن‌های مکیده در مدت ۱۰ روز به مقاومت فشاری ۲۸ روزه خود می‌رسند و علاوه بر این، مقاومت فشاری این سازه‌ها در مقایسه با انواع بتن معمولی بیشتر از ۲۵% است.
12.بتن استامپی
بتن استامپی، بتن است که در آن می‌توان الگوهای واقعی مشابه سنگ‌های طبیعی، گرانیت‌ها و کاشی‌ها را با قرار دادن لنت‌های استامپ حرفه‌ای به دست آورد. این استامپ زمانی روی بتن انجام می‌شود که در شرایط پلاستیکی قرار دارد.
لکه‌های رنگ‌آمیزی و بافت‌های مختلف، ظاهری مشابه با سنگ‌های طبیعی سنگین‌تر می‌دهند.
13.بتن غلتکی
این گروه از انواع بتن، بتن‌هایی هستند که با کمک تجهیزاتی مانند غلتک‌های سنگین در سطح زمین متراکم می‌شوند. انواع بتن غلتکی عمدتاً در حفاری‌ها به کار می‌روند. این بتن‌ها مقدار سیمان کمتری دارند. این نوع از بتن‌ها پس از تراکم، چگالی بسیار بالایی ایجاد می‌کنند و در نهایت به بلوک یکپارچه قوی تبدیل می‌شوند.
14.بتن آسفالتی
بتن آسفالتی یک ماده کامپوزیتی است که معمولاً در ساخت جاده ها، بزرگراه ها، فرودگاه ها، پارکینگ ها و به طور کلی روسازی استفاده می شود. اصطلاحات قیر ماکادام یا آسفالت نورد شده معمولاً در بین مهندسان و پیمانکاران ساخت و ساز استفاده می شود و در نظر آنها، بتن هر ماده کامپوزیتی است که سنگدانه های معدنی به همراه چسب بهم چسبانده شده است. خواه آن چسب سیمان پرتلند، آسفالت یا حتی اپوکسی باشد.
15.بتن هوادار
بتن‌های هوازا بتن‌هایی هستند که هوا به طور عمدی برای مقدار ۳% تا ۶% از بتنبه داخل آنها کشیده می‌شود. حباب هوا در بتن با افزودن فوم ها حاصل می‌شود. برخی از نمونه‌های عوامل حباب هوا ساز بتن، رزین‌ها، الکل‌ها و اسیدهای چرب هستند.
کلام آخر
انواع بتن را در مقاله بالا معرفی کردیم، حالا به خوبی می‌توانید بر حسب نوع نیاز پروژه ساخت و ساز خود، بتن مورد نظرتان را انتخاب کنید. همواره با توجه به رشد تکنولوژی و نیاز به مقاوم‌سازی ساختمان انواع مختلف بتن‌های جدید تولید و عرضه می‌شود. در صورت نیاز به تهیه بتن با کیفیت و مقاومت بالا می‌توانید به فروشگاه تجهیزات ساختمانی بتن ویبره مراجعه کنید.
