نسل موتورهای بنزینی و دیزلی یک دوره زمانی طولانی همراه با انسان بودهاند و هنوز هم بیشترین تاثیر را در صنعت حمل و نقل دارند. بسیاری از خودروها و موتورسیکلتهای تولید شده جهان، همچنان از موتورهای بنزینی بهره میبرند و تجهیزات صنعتی و کشاورزی نیز اغلب دارای موتورهای دیزلی هستند. در واقع، موتورهای دیزل و بنزینی هر دو از دسته موتورهای درونسوز به شمار میروند و تفاوت آنها بهویژه در فرآیند انفجار قرار دارد که به آن به تفصیل خواهیم پرداخت. در این مقاله به بررسی تفاوت موتور دیزلی و بنزینی میپردازیم. همراه ما باشید.
11 تفاوت موتور دیزلی و بنزینی
موتورهای دیزلی و بنزینی، دو نوع اصلی موتورهای احتراق داخلی، تفاوتهای فراوانی در کارکرد و عملکرد دارند. فرق موتور دیزلی و بنزینی از جنبههای گوناگونی چون نحوه احتراق، نوع سوخت مصرفی، وزن و فشار موتور، ایمنی، فشردهسازی، استارت زدن، آلایندگی و هزینه تا سطوح جزئیتر تجسم مییابند. در این مقاله، به بررسی 8 تفاوت موتور دیزلی و بنزینی پرداخته و به توضیح جزئیتر این اختلافات میپردازیم.
1. تفاوت احتراق در موتورهای دیزلی و بنزینی
مهم ترین تفاوت در موتور بنزینی و دیزلی، در نحوهی احتراق آنها است. یک تفاوت موتور دیزلی و بنزینی این است که در موتورهای بنزینی، احتراق سوخت با مخلوط هوا و سوخت از طریق شمع صورت میگیرد. اما در موتورهای دیزلی، این احتراق تنها به وابستگی به فشار بالای هوا انجام میشود. زمانی که هوا به شدت فشرده میشود، دما به حدی افزایش مییابد که موجب اشتعال خودکار سوخت دیزل میشود. به عبارت دیگر، در موتورهای دیزلی، اشتعال سوخت ناشی از فشار بالای هوا و گرماست، در حالی که در موتورهای بنزینی، این عمل به واسطه شعلهای که توسط شمع ایجاد میشود، انجام میپذیرد. حتما پیشنهاد میکنیم قبل از خرید، تفاوت موتور های دیزلی و بنزینی را در نظر بگیرید و همچنین کاربردهای موتور تک سیلندر را به طور کامل بدانید.
2. تفاوت موتور دیزلی و بنزینی در نوع سوخت مصرفی
وسایل نقلیه سبک مانند اتومبیلها، موتورسیکلت و… عمدتا از بنزین به عنوان سوخت برای موتورهای خود استفاده میکنند، در حالی که دیزل بیشتر در ماشینآلات سنگین مانند اتوبوسها، تراکتورها، کامیونها و… به کار میرود. بنابراین، نوع سوخت مورد استفاده نقش مهمی در تعیین اختلافات اصلی و تفاوت موتور دیزل و بنزینی دارد.
ترکیبهای سوخت نیز بر تفاوت موتور دیزلی و بنزینی در کارایی موتورها تاثیر میگذارد. گازوئیل به عنوان یک سوخت سنگینتر از بنزین شناخته میشود. این مسئله به این دلیل است که زنجیرههای هیدروژن و کربن در گازوئیل طولانیتر و سنگینتر هستند، باعث افزایش وزن مولکولی گازوئیل نسبت به بنزین شده و حدود ۱۷ درصد بیشتر از بنزین است.
3. تفاوت موتور دیزلی و بنزینی از نظر وزن
با توجه به اینکه انواع مختلف سوخت نیاز به فشار کاری متفاوتی دارند، این موضوع بر طراحی موتورها تأثیر میگذارد. فشارهای بالایی که موتورهای دیزلی تحت آن قرار میگیرند، نیازمند طراحی موتورهای قویتر و سنگینتر نسبت به موتورهای بنزینی است. این سنگینی و وزن بیشتر موتورهای دیزلی نسبت به موتورهای بنزینی است. پس فرق بین موتور دیزلی و بنزینی، وزن آنها نیز میتواند باشد.
هر دو نوع موتور نیاز به فشار متفاوتی در مرحله احتراق دارند که این نیز یک تفاوت موتورهای دیزلی با موتورهای بنزینی است. به عبارت دیگر، موتورهای دیزلی به دلیل نیاز به فشار بالا برای انجام احتراق، قویتر و سنگینتر هستند. این خصوصیت موجب میشود که قطعات آن ها نیاز به مقاومت بیشتری در برابر ضربات داشته باشند و ساختار آن ها محکمتر باشد. در مقابل، موتورهای بنزینی با فشار و ضربات کمتری همراه هستند، بنابراین طراحی آن ها معمولا کوچکتر، فشردهتر، سبکتر و عملکرد ظریفتری دارند. همچنین نحوه تعویض باک بنزین موتور تک سیلندر در سایت بتن ویبره قابل مطالعه است.
4. تفاوت ایمنی در موتور بنزینی و دیزلی
تفاوت موتورهای دیزل و بنزین سوز در موارد ایمنی نیز میباشد. با توجه به چند دلیل، میتوان گفت که موتورهای دیزلی نسبت به موتورهای بنزینی ایمنتر هستند. گازوئیل دارای بخار کمتری است و برخلاف بنزین که به سهولت اشتعال مییابد، گازوئیل این ویژگی را ندارد. همچنین، گازوئیل نسبت به بنزین به میزان کمتری فرار میکند.
بطور کلی، هر دو نوع موتور دارای آلودگی هستند و هرکدام از آنها اثرات مخربی بر لایه ازون و محیط زیست دارند. با این حال، موتورهای دیزلی به دلیل نوع سوخت مورد استفادهشان، دارای آلودگی بیشتری میباشند؛ زیرا دودهای نسوخته و بوی ناخوشایندی تولید میکنند که ممکن است برای سلامتی آسیبآور باشد. همچنین، به دلیل پروسه انفجار و فشار بالای داخل سیلندر، موتورهای دیزلی بیشترین آلودگی صوتی را نسبت به موتورهای بنزینی ایجاد میکنند. پس ایمنی میتواند به عنوان یک تفاوت موتور دیزلی و بنزینی محسوب شود.
5. تفاوت موتور دیزلی و بنزینی در فشرده سازی
در موتورهای بنزینی، میزان فشردهسازی مخلوط بنزین و هوا کمتر از موتورهای دیزلی است و دلیل این امر وجود شمع در موتورهای بنزینی است. در واقع، به دلیل فشردهسازی کمتر و وجود شمع، انفجار مخلوط سوخت و هوا بهراحتی ایجاد میشود. اما در موتورهای دیزلی، میزان فشردهسازی حدود ۱۵ تا ۲۵ برابر بیشتر از موتورهای بنزینی است. به همین دلیل، برای ایجاد انفجار نیازی به سیستم جرقهزنی یا شمع ندارند. در نتیجه، در موتورهای دیزلی، انفجار به دلیل فشردهسازی بالا و حضور هوای گرم در سیلندر رخ میدهد و نیاز به استفاده از شمع برای ایجاد جرقه ندارند. این ویژگی باعث مصرف کمتر سوخت و بهرهوری بالاتر در موتورهای دیزلی میشود. پس فشرده سازی یک تفاوت موتور دیزلی و بنزینی به حساب میآید.
6. موتورهای بنزینی راحتتر استارت میخورند
موتورهای بنزینی به دلیل وجود شمع و فشردهسازی کمتر، راحتتر از موتورهای دیزلی استارت میخورند. ضریب تراکم کمتر در موتورهای بنزینی، موجب میشود که این موتورها به راحتی روشن شوند. به عبارت دیگر، تراکم بالاتر در موتورهای دیزلی باعث تاخیر در استارت خوردن آنها میشود و در برخی موارد مشاهده میشود که موتورهای دیزلی بهطور کلی سختتر روشن میشوند. آموزش تعویض شمع موتور تک نیز میتواند در عملکرد بهتر، موثر باشد.
7. تفاوت موتور دیزلی و بنزینی از نظر آلایندگی
علت آلایندگی بیشتر موتورهای دیزلی ناشی از نوع سوخت مصرفی آن ها است. این موتورها دودهای نسوخته تولید میکنند که برای افراد بسیار مضر است. همچنین، بوی سوخت گازوئیل که از موتورهای دیزلی به وجود میآید، بدتر از بنزین است. به علاوه، با توجه به فشردهسازی بالا و انفجار در موتورهای دیزلی که دمایی تا حدود ۵۰۰ درجه سانتیگراد تولید میکند، صدای این موتورها نیز بیشتر از موتورهای بنزینی است. به این ترتیب، عواملی مانند نوع سوخت مصرفی، تولید دودهای نسوخته، بوی ناخوشایند گازوئیل و سروصدای بیشتر از جمله دلایلی هستند که موتورهای دیزلی معمولا با آلایندگی بیشتر و مشکلات محیطی و صوتی بیشتری همراه هستند.
8. هزینه بالای موتورهای دیزلی
قیمت موتورهای دیزلی نسبت به موتورهای بنزینی بیشتر است و اختلاف معمولا در حدود ۳۰ تا ۵۰ درصد قیمت ظاهر میشود. این اختلاف ممکن است در بازارها و شرایط مختلف متغیر باشد. همچنین، هزینه سوخت بنزین تقریباً سه برابر هزینه گازوئیل است. این تفاوت موتور دیزلی و بنزینی در هزینه سوخت، ممکن است تأثیر زیادی بر هزینههای بهرهوری و استفاده از موتور داشته باشد. در نهایت، این تفاوتها در هزینهها و همچنین نیازهای شخصی شما، باید در انتخاب بین موتور دیزلی و بنزینی مد نظر قرار گیرند. باید با دقت و بر اساس شرایط کاری و نیازهای خود، انتخابی را که بهترین بهرهوری را فراهم میکند، انجام دهید.
محصولات موتور تک ارائه شده در بتن ویبره
موتور تک بنزینی 13 اسب لانسین Loncin G390
123,000,000 ریال–162,000,000 ریالموتور تک بنزینی روبین EH63 اورجینال ژاپنی
موتور دیزلی 10 اسب کوپ KOOP KD186FA
162,000,000 ریال–188,000,000 ریال9. راندمان حرارتی
موتورهای دیزلی، بازده حرارتی بیشتری را نسبت به موتورهای بنزینی دارند. همین مسئله، قدرت و گشتاور آنها را نیز افزایش میدهد و استفاده از این موتورها را در موارد سنگینتر و سختتر، مناسبتر میکند. این مسئله به این دلیل است که سوخت موتورهای دیزلی، چگالی انرژی بالاتری را دارد. راندمان حرارتی موتورهای دیزلی، به طور مستقیم بر مصرف سوخت و هزینههای عملیاتی آنها تاثیر میگذارد.
از همین مسئله میتوانیم بفهمیم که موتورهای دیزلی طول عمر بیشتری را نیز دارند. این موتورها طوری طراحی شدهاند که در برابر فشرده سازی های زیاد مقاومت داشته باشند و ریخته گری و دیواره سیلندر آنها ضخیمتر است و این در حالیست که آستر سیلندر آنها قابل تعویض میباشد.
10. سرعت
به طور کلی، موتورهای بنزینی سرعت خیلی بیشتری را نسبت به موتورهای دیزلی دارند. در واقع باید بگوییم که موتورهای دیزلی برای کارهای سنگین و قدرتی مانند استفاده در انواع کامیونها، تراکتورها، بولدوزرها و ماشین آلات این چنینی کاربرد دارند. بدیهی است که موتورهای بنزینی هم برای کارهای و ماشین آلات سبک تر مورد استفاده قرار میگیرند.
11. بدنه دریچه گاز
یکی دیگر از تفاوتهای موتورهای دیزلی و بنزینی در دیچهی گاز آنها است. موتورهای بنزینی دارای دریچه گاز هستند و هنگامی که پدال گاز فشار داده میشود، بدنه دریچه گاز که ما بین فیلتر ورودی هوا و منیفولد قرار دارد، باز شده و هوا وارد موتور میشود. در نتیجه برای افزایش سرعت، و قدرت نیاز است که سوخت بیشتری تزریق شود.
اما در موتورهای دیزلی وقتی پدال گاز را میفشاریم، میزان سوخت تزریق شده به طور مستقیم به موتور انتقال داده میشود.
مزایا و معایب موتورهای دیزلی
از مزایای موتورهای دیزلی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- هزینه سوخت در موتورهای دیزلی بسیار ارزانتر از موتورهای بنزینی است.
- موتورهای دیزلی کارایی بیشتری را نسبت به موتورهای بنزینی دارند.
- خودروهایی که از موتورهای دیزلی در آنها استفاده شده، میتوانند مسافتهای زیادی را طی کنند.
- این نوع موتورها معمولا بسیار مقاوم بوده و عنر طولانی تری را نسبت به موتورهای بنزینی از آن خود کردهاند.
- در مواقع دلخواه، میتوان موتورهای دیزلی را برای کارکرد با سوختهای جایگزین و تجدید پذیر مثل بیودیزل، با اندکی تغییرات جایگزین کرد.
موتورهای دیزلی، علاوه بر مزایای زیاد، معایبی را نیز دارند که بهتر است به بررسی آنها نیز بپردازیم:
- هزینه ساخت موتورهای دیزلی به علت استفاده از مواد با خواص مکانیکی بالا، معمولا زیاد است.
- در موتورهای دیزلی، صداهای جانبی زیادی به گوش میخورد که ممکن است برایتان آزار دهنده باشد.
- همانطور که در قسمت بالا نیز اشاره شد، موتورهای دیزلی وزن سنگینتری را نسبت به بقیه موتورها دارند.
موتور دیزلی بهتر است یا بنزینی؟
در یک ارزیابی کلی، نمیتوان گفت که موتورهای دیزلی بهتر هستند یا بنزینی؛ زیرا برخی از مزایا و معایب هرکدام در شرایط مختلف به وضوح ظاهر میشوند. انتخاب بهترین گزینه بستگی به شرایط کاری خاص شما دارد. به عنوان مثال، موتورهای دیزلی در هوای سرد کمترین راندمان کاری را دارند، بنابراین در مناطق کوهستانی و با آبوهوای سرد، موتورهای بنزینی ممکن است گزینه بهتری باشند. اما در مقابل، موتورهای دیزلی دارای قدرت بیشتری هستند و اگر نیاز به نیروی بیشتر و استفاده مداوم از دستگاه وجود دارد، موتورهای دیزلی گزینه اول و بهتر خواهند بود. در نتیجه، انتخاب بین موتورهای دیزلی و بنزینی باید با توجه به نیازها و شرایط خاص کاری شما صورت گیرد. حتما قبل از خرید، تفاوت موتور دیزلی و بنزینی و تفاوت موتور تک سیلندر ۲ زمانه و ۴ زمانه را مد نظر قرار دهید و به مقایسه موتور دیزلی و بنزینی بپردازید.
چرا موتورهای دیزلی مصرف بسیار کمتری نسبت به بنزین دارند؟
موتورهای دیزلی به دلیل ساختار خود و نحوه عملکرد، معمولا مصرف سوخت کمتری نسبت به موتورهای بنزینی دارند. دلیل این اختلاف در مصرف سوخت، به چند عامل برمیگردد.
اولا، نسبت تراکم یک موتور به میزان فشرده شدن گازها در سیلندر موتور اشاره دارد. نسبت تراکم بالا یک خصوصیت مطلوب است که مهندسان طراح در موتورها به دنبال آن هستند. در موتورهای با نسبت تراکم بالا، حجم گازها در سیلندر در حالت ایجاد فشار بسیار بالا قرار میگیرد. این افزایش فشردهسازی منجر به افزایش دمای گازها میشود.
در حالت تراکم بالا، هنگامی که سوخت در سیلندر آتش میگیرد، انفجار با فشار بسیار بالا رخ میدهد. این انفجار باعث افزایش دمای گازها و افزایش فشار میشود. این دما و فشار بالا منجر به افزایش بهرهوری و عملکرد موتور میشود. نسبت تراکم بالا همچنین باعث میشود که موتور با مصرف سوخت کمتر عمل کند. زیرا در دما و فشار بالا، سوخت به طور کامل سوخته شده و بهینهترین شرایط برای احتراق ایجاد میشود. این موارد همگی باعث میشوند تا موتور با نسبت تراکم بالا، قدرت بیشتری داشته باشد و در عین حال مصرف سوخت کمتری داشته باشد.
دوما، در موتورهای بنزینی، سوخت و هوا در سیلندر با هم مخلوط میشوند و توسط شمع اشتعال میگیرند. نسبت تراکم در این موتورها معمولا پایینتر است (از 7:1 تا 10:1) که باعث اشتعال آسانتر سوخت و کنترل بهتر بر روی فرآیند احتراق میشود.
در نتیجه، موتورهای دیزلی با فشردهسازی بالا، تراکم بیشتر هوا و دمای احتراق بیشتر، از بهرهوری بیشتر و مصرف سوخت کمتری برخوردارند. این ویژگیها موجب میشوند که در شرایط مختلف، به ویژه در کاربردهای سنگین مانند وسایل نقلیه مسافربری و خودروهای نیروگاهی، موتورهای دیزلی بهترین بهرهوری را ارائه دهند. تفاوت موتور دیزلی و بنزینی به وضوح بیان شده است.
چرا نسبت تراکم بنزینی را در موتورهای تک سیلندر بالا نمیبرند و از تزریق مستقیم بنزین به جای شمع استفاده نمیکنند؟
همهی ما میدانیم که افزایش نسبت تراکم و استفاده از تزریق مستقیم بنزین به انواع موتورها، مزایای زیادی را با خود به همراه دارد، اما در موتورهای تک سیلندر، برای استفاده از این نوع سوخت رسانی، چالشهای منحصر به فردی وجود دارد که ممکن است استفاده از این فناوری را در موتورهای تک سیلندر، کمی دشوار کند. برخی دلایل عدم استفاده از نسبت تراکم بالا در موتورهای تک سیلندر به شرح زیر است:
- احتراق ناقص: در موتورهای تک سیلندر، به علت حجم احتراق کوچکتر، نسبت سطح به حجم، نسبت به موتورهای چند سیلندر بیشتر است. بنابراین این امر میتواند منجر به اتلاف گرما و در نهایت احتراق ناقص مخلوط هوا و سوخت در نسبتهای تراکم بالا شود. همین احتراق ناقص، هم قدرت و راندمان موتور را کاهش میدهد و هم میزان تولید آلایندگی را نیز زیادتر میکند.
- پایداری احتراق: در موتورهای تک سیلندر، نوسانات بیشتری در گشتاور و سرعت موتور به وجود میآید. همین نوسانات میتواند سبب ناپایداری احتراق در نسبتهای تراکم بالا و در نهایت منجر به پدیده “ناک” شود.
در حال حاضر نیز، در موتورهای تک سیلندر معمولا از نسبت تراکم متوسط و سیستمهای تزریق سنتی استفاده میشود. این مسئله به این دلیل است که تعادل بین مزایا و معایب این فناوریها در موتورهای با حجم احتراق کم برقرار شود.
تعمیر و نگهداری موتور دیزلی و بنزینی
تعمیر و نگهداری خودروها امری بسیار حیاتی است که به فراتر از تعویض روغن و فیلترها میرود. در خصوص خودروهای دیزلی، اقداماتی جهت جلوگیری از خرابیهای پرهزینه بسیار اهمیت دارد. مراقبت از وضعیت شمعها و بررسی برای تعویض و نگهداری فیلترها برای از بین بردن ناخالصیها در موتورهای بنزینی، عاملی حیاتی به دلیل تأثیر آلودگیها میباشد. بررسی دورهای شمعها و تنظیم دهانه شمع از اهمیت ویژهای برخوردار است تا اطمینان حاصل شود که جرقه مورد نیاز برای راهاندازی موتور بهدرستی ایجاد شده است. حتما به تفاوت موتور دیزلی و بنزینی قبل از خرید اهمیت دهید.
موتورهای بنزینی به مصرف باتری کمتری نیاز دارند؛ برخلاف موتورهای دیزلی که برای راهاندازی به انرژی الکتریکی وابستهاند. سایش در این زمینه برای موتورهای دیزلی بیشتر است. همچنین، در موتورهای بنزینی تعویض تسمهها معمولا در حدود 120 تا 150 هزار کیلومتر توصیه میشود، در حالی که در موتورهای دیزلی میتوان تا 200 هزار کیلومتر به عقب انداخت.
از قطعات بادوام و بزرگتر در موتورهای دیزلی به دلیل انفجارهای داخلی بیشتر استفاده میشود. موتورهای دیزلی با ویژگیهای پرسر و صدا و لرزشهای مستمر روبرو هستند، بنابراین، پایهها و قطعات مکانیکی باید به دلیل این ویژگیها مقاومت زیادی داشته باشند.
بنابراین، هزینههای اولیه و نگهداری موتورهای دیزلی به طور کلی بالاتر است و در مقایسه با موتورهای بنزینی، هزینه اولیه و هزینه نگهداری آنها نسبتا بیشتر است. پس مورد هزینه نیز یک تفاوت موتور دیزلی و بنزینی به شمار میرود.
تفاوت روغن موتور بنزینی و روغن موتور دیزلی
از آنجایی که در این مقاله به تفاوتهای موتورهای دیزلی و بنزینی پرداختیم، واجب است که درباره روغن موتورهای هر یک نیز اطلاعاتی را داشته باشیم. موتورهای دیزلی و بنزینی با یکدیگر متفاوت هستند و بنابراین برای هر کدام باید از روغن موتورهای مخصوص خودشان، استفاده کرد. در ماشین آلات سنگین و یا همان دیزلی، به قدرت و حرارت بیشتری نیاز است و بنابراین روغن موتورهای دیزلی متناسب با این ساختار، تولید شدهاند.
خودروهای بنزینی نیز جزو ماشینهای سبک به حساب میآیند و روغن موتور آنها نیز بر همین اساس تولید شدهاست. در واقع روغن موتورها، بر اساس کارایی انواع خودرو ها ساخته میشوند و نمیتوان آنها را جایگزین کرد.
روغن موتورهای دیزلی از گرانروی بالاتری نسبت به روغن موتورهای بنزینی برخوردارند. از طرفی مواد موجود در روغن موتور دیزلی نسبت به روغن موتورهای بنزینی، افزودنی های شیمیایی بیشتری را در خود جای دادهاند.
کلام آخر
تفاوت موتور دیزلی و بنزینی تأثیرات متعددی در کارایی و عملکرد خودروها و ماشینآلات دارند. این تفاوتها از جنبههای اکولوژیکی، ایمنی، صدا و هزینه تاکید میکنند. موتورهای دیزلی با آلایندگی بیشتر، صدای بالاتر و هزینههای نسبتا بالاتر همراه هستند. از سوی دیگر، موتورهای بنزینی با استارت آسانتر، آلایندگی کمتر و هزینه سوخت کمتر بهترین گزینه برای برخی افراد میباشند. در نهایت، انتخاب بین این دو نوع موتور باید با توجه به نیازها و شرایط فردی انجام شود. در این مقاله سعی شد به طور کلی به تفاوت موتور بنزینی و دیزلی اشاره کرده و به مقایسه موتورهای دیزلی و بنزینی بپردازیم.
سوالات متداول
1. فرق سوخت دیزل و گازوئیل در چیست؟
سوخت دیزل یا گازوئیل، مایع احتراقی است که از تقطیر جز به جز تولید میشود. بنابراین این دو هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند.
2. فرق سوخت دیزل و بنزین در چیست؟
گازوئیل، سوختی سنگینتر، با فراریت کمتر و همچنین گرانروی بیشتر است، اما بنزین از گازوئیل سبکتر است و آلودگی کمتری را نسبت به سوخت دیزلی ایجاد میکند.
3. سرویس اولیه خودروهای بنزینی و دیزلی به چه صورت است؟
در موتورهای دیزلی، برای جلوگیری سایش زود رس رینگها و پیستونها، در 100 ساعت اول انجام میشود، اما در موتورهای بنزینی، در بین 10000 الی 15000 کیلومتر اول، صورت میپذیرد.
این مقاله چقدر مفید بود؟
از ۱ تا ۵ امتیاز بدید
میانگین امتیاز : 4.2 / 5. تعداد رأی: 6
اولین کسی باشید امتیاز میده!
دیدگاهی در مورد “11 تفاوت موتور دیزلی و بنزینی که باید قبل از خرید بدانید”
سلام واقعا ممنونم حالا دیگه تفاوت موتور دیزلی و بنزینی رو میدونم????????????
ممنون از اظهارنظرتون